-
1 week ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
Op een lentedag in 1923 wandelt ornitholoog John Peacock Ritchie langs de oevers van een meer in Schotland. Daar ziet hij een koppel knobbelzwanen op een nest. Ritchie besluit om een foto te maken. Daarna verjaagt hij de zwanen van het nest, maar tot zijn verbazing is het leeg. Een week later keert hij terug, maar opnieuw liggen er geen eieren in het nest. Pas na zijn derde bezoek beseft hij wat er aan de hand is: de zwanen zijn allebei mannetjes.
-
1 week ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
Dit schijnbaar nutteloze en irritante vliegje heeft niet alleen miljoenen mensenlevens gered, maar lag ook mee aan de basis van de belangrijkste doorbraken in de moderne biologie en zes Nobelprijzen – van het ontrafelen van de rol van chromosomen in overerving (Thomas Hunt Morgan in 1933) tot de ontrafeling van de biologische klok en het slaap-waakritme (Jeffrey Hall, Michael Rosbash en Michael Young in 2017). Akkoord, ik overdrijf.
-
3 weeks ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
Het hart is een krachtige spier die in rust een vijftal liter bloed per minuut wegpompt. Door regelmatig intensief te bewegen past het hart zich aan: de hartspier wordt sterker en dikker, en kan per slag meer bloed verplaatsen. Daardoor daalt de hartslag in rust. Bij goed getrainde atleten kan die zelfs zakken tot veertig of dertig slagen per minuut. Dit noemen we het atletenhart, een gezonde aanpassing aan fysieke belasting.
-
1 month ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
Het zijn niet allemaal pikkedieven. De Nederlandse ecologe Neeltje Boogert, actief in Cornwall, in het zuidwesten van Engeland, ontdekte dat amper een kwart van de meeuwen voedsel van mensen steelt. ‘Die rotte appels verpesten het imago van de hele soort’, nuanceert ze. ‘De brutaliteit van de dieven is vervelend, maar tegelijk ook bewonderenswaardig. De meeuw is zowat de enige die voedsel van mensen durft stelen. Daarvoor is niet alleen brutaliteit, maar vooral moed nodig.
-
1 month ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
In Arctische en alpiene gebieden is niet alleen het verlies van ijs een gevolg van de klimaatverandering. Naarmate het klimaat opwarmt, nemen (dwerg)struiken steeds vaker de bovenhand. Wetenschappers spreken van 'verstruiking'. De gevolgen zijn aanzienlijk: laaggroeiende planten en korstmossen die typisch zijn voor deze barre gebieden verdwijnen, de biodiversiteit komt zo onder druk te staan en het functioneren van kwetsbare ecosystemen raakt verstoord.
-
2 months ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
‘Er is een nieuwe hoogleraar aangekomen in Gent. De arme man moest in het holst van de nacht en met niet meer dan enkele kleine reiskoffers op de meest geniepige manier vluchten uit Oostenrijk.’De destijds twaalfjarige Frans Cerulus vertelt het mij alsof het gisteren was. Hij citeert zijn moeder Hélène, in het jaar 1938, net voor Kerstmis. Zijn vader Armand Cerulus was hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Gent, en zijn moeder ging regelmatig naar het theekransje van de professorenvrouwen.
-
2 months ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
Onze zoon Tjeu is fan. En daarmee bedoel ik: diehard fan. Hij rent als een doldwaze kleuter (wat hij ook is) door de tuin, rukt de witte pluizenbollen - of: ‘blaasbloemen’ - van hun steel en blaast tot hij buiten adem is. Op dat moment klikken de ogen van Charlotte en mij als magneten in elkaar. We discussiëren zonder woorden. Ik zie verwondering, Charlotte ziet honderden zaden die onze tuin zullen transformeren in een dadaïstisch schilderij, getiteld ‘slordig’.
-
2 months ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
Fotocredit: Harry RutherfordNaaktslakken hebben een gigantisch imagoprobleem. Weinig mensen nemen dan ook de moeite om de beestjes te bewonderen. Neen: knip, de schaar erin en klaar! Slakkenexpert Thierry Backeljau vindt dat jammer, en gaat dan ook in de tegenaanval: ‘Slakken zijn niet het probleem, wij zijn het probleem. We maken onze tuinen aantrekkelijk voor slakken door ze vol te zetten met jonge, sappige planten.
-
2 months ago | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
Het fenomeen waarbij een ongevaarlijk dier lijkt op een gevaarlijkere soort om predatie te voorkomen, wordt Batesiaanse mimicry genoemd. De zweefvlieg is een heel bekend voorbeeld, misschien dan vooral omwille van onze angst voor wespen die wel pijnlijk kunnen steken. Als je goed kijkt, kan je een zweefvlieg en een wesp vlot onderscheiden, maar het vraagt toch wat aandacht. Die misleiding helpt de zweefvlieg om te ontsnappen aan hongerige vogels.
-
Mar 24, 2025 | 
eoswetenschap.eu | Kim Verhaeghe
Volle pampers en eerste woordjes, er is niemand die zich daar nog iets van herinnert. Wetenschappers spreken van 'infantiele amnesie', het onvermogen om vroege gebeurtenissen te herinneren. We weten nog niet hoe dat geheugenverlies ontstaat. Een van de mogelijke verklaringen is dat de hippocampus, een hersengebied cruciaal voor het opslaan van herinneringen, bij baby's nog niet voldoende is ontwikkeld. Een nieuwe studie die werd gepubliceerd in weerlegt die theorie.
